İslam dünyasında tesbih çeşitleri

ufiyim halk içinde, tespih elimden gitmez.

Dilim ma’rifet söyler, gönlüm hiç kabul etmez.

Yunus Emre

Müslüman tespihleri 33’lük ve 99’luk olmak üzere iki türde yapılır ve kullanılır. 500’lük, 999’luk, 1000’lik ve 5000’lik tekke ve şeyh tespihleri varsa da bu tespihler şeyh efendinin dini törenlerde kullanması için yapılmıştır. Bunlardan bazıları sandukaların üzerinde yer alır. “Druze” tespihi 66’lıktır.

Cenaze törenlerinden sonra ise üçbin kez “la ilahe illallah” (Allah’tan başka tapacak yoktur) sözlerini tekrarlayabilmek için bin taneli tespihler yapılmıştır.

Bir de Post odasında (dedenin üstüne oturmuş olduğu posttan dolayı bu adı alır) şeyhlerin şifa için başvuranları kabul sırasında ellerinde tuttukları büyük taneli tespihler vardır. Bunla-rın imameleri Mevlevi sikkesi ya da Bektaşi tacı biçimindedir. Taneleri de genellikle ödağa-cından yapılmıştır. Zikir tespihi de denir. Hastalar, muradı olanlar ya da nazara uğradığına inananlar şeyh tarafından bu uzun tespihlerin arasından geçirilerek okunurdu.

Vehhabiler ve Aleviler tespih kullanmazlar. Yalnızca Suriyeli Aleviler 40’lık tespih kullanırlar: Kırk erenler için kırk taneli tespih. Bektaşi tespihlerinde ise biri imamenin dibinde, diğerleri duraklarda olmak üzere, tespihin renginden farklı dört ayrı renk boncuk bulunur: Kırmızı boncuk Hz. Ali’yi, beyazı Hz. Fatma’yı, sarısı Hz. Hasan’ı, yeşili ise Hz. Hüseyin’i temsil eder.

İslamiyet’te zikir ve ibadet dışında kullanılan tespihlerin daima 33 taneli olması gerekmektedir. 99’luk tespihin zikir dışında kullanılmamasına özen gösterilmiştir. 99’luk tespihle zikir ve ibadetlerde Allah’ın büyüklüğünü gösteren sıfatlar tekrar edilerek, bilerek ya da bilmeyerek işlenmiş olan günahların bağışlanması istenir. Yani namazlardan sonra tespih ederken önce Sübhanallah, sonra Elhamdülillah ve Allahüek-ber sözlerini 33’er defa tekrarlayarak günahların affı istenir.

Tarikatlarda ise namaz dışında, tarikatın geleneğine mahsus özel zikir ve ibadetlerin sonrasında Allah’ın güzel adlarını (esmâ-i hüsnâ) anarak tespih edilir. Tarikatlarda zikir için kullanılan tespihe “sübha-ı hüsnâ” ya da “sübha-ı zâkir” denir. Yani “zikredenin tespihi”.

Tespih istihare için de kullanılır. İstihare, Arapça “hayır dilemek” anlamındadır. Herhangi bir işi yapıp yapmamakta tereddüt eden kişi Allah’a yönelir, Kuran’ı açar, ilk ayetin anlamından o işin hayır ya da şer olduğunu, başlaması ya da bırakması gerektiği yolunda işaret alır. Ona göre Allah’a dayanıp o işe girişir ya da o işten vazgeçer. Buna “istihare” denir. Tespihle de istihare yapılır. Salavat getirilip Allah’a sığınılarak tespihten bir tutam alınır ve çift-çift çekilir. Son tane tek gelirse emirdir, çift gelirse o işten vazgeçilir.

Netfırtına Sosyal Medya
Sosyal Medya Haberleri ile ilk Bilen Siz Olun | Tel : 0850 302 78 93
http://www.direkhaber.com
İslam dünyasında tesbih çeşitleri - tesbih - islamik tesbih - islami tesbih -